11 | Column Vincent Bijlo
Digitale toegankelijkheid is nooit af
Digitale toegankelijkheid is nooit af
“Wanneer is het nou eens klaar met die digitale toegankelijkheid?” Vroeg een vermoeid klinkende gemeenteambtenaar mij, tijdens een lezing die ik gaf op het gemeentehuis. Of nou ja, lezing, het was meer een conference eigenlijk, waarin ik vertelde hoe ik als blinde struikelend en vallend mijn weg probeer te vinden op internet.
Ik verhaalde van vroeger, van de pionierstijd, toen iedereen maar wat deed. Van de tijd dat ik ontzettend trots was dat ik geheel zelfstandig boodschappen had besteld via internet. O, wat vond ik dat geweldig. Tot de bezorger kwam, met 19 navulpakken vloeibaar Dreft, 8 kg broccoli en 5 kratten bier. Ik vertelde over het digitale vergunningenloket, waar ik een vergunning had aangevraagd om een oude boom in onze tuin te mogen laten kappen. Ik dacht dat ik alle velden correct had ingevuld en ik kreeg een ingewikkelde gemeentemail die ik aanzag voor de vergunning.
Een week nadat ik de boom had laten verwijderen belde er een ambtenaar aan, constaterende dat ik wederrechtelijke activiteiten had gepleegd, mijn vergunning bevond zich nog slechts in het aanvraagstadium. Hij verzocht mij de tuin weer in zijn oorspronkelijke staat terug te brengen. “Dat kan wel een jaar of 20 duren,” zei ik. “Voor gemeentelijke begrippen,” zei hij, “is dat erg snel. Ik ga ermee akkoord en ik wens u nog een prettige dag.”
De toestand van internet anno 2025 is stukken beter dan toen, ik heb me het afgelopen jaar goed staande kunnen houden, ik heb geen fysiek geweld tegen mijn computer hoeven gebruiken en er hebben zich geen grote incidenten voorgedaan. Ik duizel af en toe nog wel van mediacarrousels, ik vervloek nog regelmatig lichtkranten, banners, pop-ups en andere rare elementen die wat mij betreft niet op sites van de Rijksoverheid of aanverwante organisaties thuishoren, maar over het algemeen gaat het goed.
Maar niet in de gemeente waar ik te gast was. Ze scoorde zeer laag op het Dashboard DigiToegankelijk. Dat was natuurlijk niet gezellig, ik had lekkere broodjes gekregen voor de lezing, de mensen waren vrolijk en goed van zin, maar toch, ik moest ze er wel op wijzen. Alle sites van de gemeente die ik had getest zagen er anders uit. Alt-teksten bij afbeeldingen ontbraken, er stonden gescande pdf’s op, een aantal zeer belangrijke knoppen waren niet te vinden voor de blinden en zo waren er nog tal van gebreken.
Ze hoorden mijn bevindingen aan en ze verontschuldigden zich. Niet voor de vorm, het was geen goedkoop sorry dat ze zeiden, nee, ze schaamden zich. Hoe was het mogelijk dat nou juist in hun gemeente, die toegankelijkheid zo hoog in het vaandel had staan, het zo slecht was. Ze beloofden toen ik met het mij overhandigde pakket streekkazen, droge worst en plaatselijke appelsap de deur uitliep, dat ze er heel snel werk van zouden gaan maken. Ik had ze veel geleerd, zeiden ze, en ze vroegen of ik over een jaar wilde terugkomen om de balans op te maken. Uiteraard wilde ik dat.
Dat duurt nog wel even, maar ik heb toch alvast even gekeken op het dashboard hoe de gemeente ervoor staat. Nou, 2 sites die status C hadden zijn al opgeklommen naar B. Ze hebben het dus onthouden. Digitaal toegankelijk wordt je niet omdat het moet, maar omdat het leuk is om voor iedereen bereikbaar te zijn en omdat het je gezamenlijke verantwoordelijkheid is. Want de overheid, dat zijn wij allemaal.
En digitale toegankelijkheid is nooit af.
Bron: vincentbijlo.com
Over Vincent Bijlo
Vincent Bijlo is cabaretier, schrijver en columnist. Al vele jaren zet hij zich op allerlei manieren in om toegankelijkheid voor mensen met een beperking overal onder de aandacht te brengen. Vincent, die vanaf zijn geboorte blind is, studeerde enkele jaren Nederlands aan de Universiteit Utrecht. Hij heeft verschillende romans geschreven en is ook columnist en podcastmaker. In het verleden schreef hij onder andere voor het AD, het dagblad Trouw en het NRC Handelsblad. Hij had daarnaast regelmatig een column bij BNR-nieuwsradio. Op NPO Radio 1 presenteerde hij 10 jaar lang wekelijks ‘HollandDocRadio’, het radiodocumentaire-programma van de NPS/VPRO/Publieke omroepen.